Oliewijzer: welke olie gebruik je wanneer?
De wereld van oliën is rijk en veelzijdig. Voor elke bereiding en smaakvoorkeur is er wel een geschikte olie. Toch is het niet altijd duidelijk welke olie je het beste kunt gebruiken. Het verschil zit onder meer in het rookpunt, de bewerking (extra vierge of geraffineerd), of een olie geschikt is voor koud of warm gebruik, en hoe gevoelig ze zijn voor licht.
Extra vierge oliën worden koudgeperst en behouden daardoor hun delicate aroma’s, vitaminen en antioxidanten. Ze zijn vaak ideaal voor koud gebruik, zoals in salades of om gerechten af te maken. Geraffineerde oliën worden bewerkt om langer houdbaar te zijn en hebben meestal een hoger rookpunt, waardoor ze beter tegen verhitting kunnen.
Daarnaast is het belangrijk te weten of een olie geschikt is voor koud gebruik (bijvoorbeeld in dressings, dips en salades) of voor warm gebruik (zoals bakken, braden of frituren). Dit hangt nauw samen met het rookpunt van de olie: de temperatuur waarbij de olie begint te roken en af te breken. Oliën met een laag rookpunt zijn vaak beter geschikt om koud te gebruiken, omdat ze hun delicate aroma’s en voedingsstoffen behouden. Oliën met een hoog rookpunt kunnen juist goed tegen verhitting en zijn daarom ideaal voor warme bereidingen, omdat ze hogere temperaturen aankunnen zonder te degraderen.
Tot slot zijn veel oliën gevoelig voor licht. Vooral extra vierge varianten bewaar je het beste in donkere glazen flessen. Glas biedt betere bescherming dan plastic, omdat dit de kwaliteit en smaak optimaal bewaart.
Overzicht van oliën en hun gebruik
Avocado-olie (extra vierge) is rijk aan omega-9 en vitamine E. Met een zachte, botersachtige smaak is deze olie geschikt voor zowel koud gebruik in salades en dressings als warm gebruik, bijvoorbeeld in dipsauzen.
Voor frituren bestaan er oliën die speciaal zijn samengesteld voor hoge temperaturen. Gewone frituurolie en frituurolie met olijfolie hebben beide een rookpunt rond de 230 °C, een lichte oliesmaak en zijn geschikt voor universeel gebruik in gefrituurde gerechten. Een bijzonder alternatief is ghee, oftewel geklaarde boter. Deze heeft een zeer hoog rookpunt (tot 250 °C), een nootachtige smaak en is geliefd bij het bereiden van curry’s en gebakken aardappelen.
Hazelnootolie (geroosterd) brengt een unieke nootachtige toets in salades, dressings of gebak en is bovendien rijk aan omega-9 en vitamine E.
Voor een meer uitgesproken gezondheidsvoordeel is hennepzaadolie interessant: deze olie is rijk aan omega-3 en omega-6, heeft een aromatische smaak en komt het best tot zijn recht in koude bereidingen zoals salades, smoothies en yoghurt.
Kokosolie is er in twee varianten. De extra vierge kokosolie heeft een subtiele kokossmaak, is rijk aan verzadigde vetzuren en wordt veel gebruikt in tropische en Aziatische gerechten, zowel koud als warm tot zo’n 177 °C. Geurloze kokosolie daarentegen heeft een neutrale smaak en is ideaal om mee te bakken, braden en frituren, dankzij het hogere rookpunt van ongeveer 204 °C.
Lijnzaadolie staat bekend om zijn rijkdom aan omega-3 en omega-6. Deze olie heeft een nootachtige smaak en is zeer geschikt om koud te gebruiken, bijvoorbeeld in salades, smoothies of door de yoghurt.
Olijfolie kent meerdere varianten: de extra vierge versie heeft een uitgesproken olijfsmaak, is rijk aan antioxidanten en kan zowel koud als warm (tot ca. 200 °C) gebruikt worden. De mildere, geraffineerde olijfolie heeft een hoger rookpunt, een neutrale smaak en is daarom goed geschikt om in te bakken of te frituren.
Pinda-olie is dankzij zijn milde pindasmaak en hoge gehalte onverzadigde vetzuren een uitstekende keuze voor warme bereidingen, vooral in wokgerechten en de Aziatische keuken. Pompoenpitolie heeft daarentegen een uitgesproken aromatische en nootachtige smaak, rijk aan zink en omega-6, en wordt meestal koud gebruikt in salades, soepen, groenten of pasta’s.
Sesamolie is er in geroosterde en milde vorm. De geroosterde variant heeft een sterke, nootachtige smaak en wordt voornamelijk koud toegepast in Aziatische gerechten en noedelgerechten. De mildere sesamolie heeft een neutrale smaak, een rookpunt rond de 175 °C en kan ook warm gebruikt worden in soepen en roerbakgerechten.
Voor liefhebbers van notige smaken is walnootolie (vierge) een aanrader. Deze olie is rijk aan omega-3, heeft een romige nootsmaak en doet het uitstekend in salades of bij visgerechten.
Ook zonnebloemolie komt in twee varianten: de koudgeperste versie is rijk aan vitamine E en omega-6, heeft een milde, nootachtige smaak en is ideaal voor koude toepassingen zoals salades en smoothies. De geraffineerde, milde variant heeft een neutrale smaak, een rookpunt van 230 °C en is juist heel geschikt om in te bakken, braden en voor sauzen.
Tot slot is er zwarte komijnzaadolie (vierge), een bijzondere olie met een sterke, kruidige smaak. Deze olie is rijk aan antioxidanten en wordt meestal koud toegepast, vaak druppelsgewijs door salades of yoghurt.
Welke olie je kiest, maakt echt verschil in de keuken. Elke olie heeft zijn eigen smaak, toepassing en gezondheidsvoordelen. Bij Go Pure vind je deze oliën in het assortiment: van zachte avocado-olie en romige walnootolie tot geurige sesamolie en veelzijdige olijfolie. Zo kun je voor elk gerecht de juiste keuze maken, of je nu een salade verfijnt, een curry bereidt of groenten roerbakt. Kom gerust langs en ontdek welke olie jouw kookstijl het beste ondersteunt.
